Muze op Maandag: Romeinen en getijden

Deze strip kwam ik al surfend op het Internet tegen:

Zie ook www.foksuk.nl

Ik moest er extra om gniffelen. Het deed mij denken aan twee anekdotes over de Romeinse aanwezigheid in Noord-Nederland. Je moet weten: de Romeinen waren weinig bekend met het fenomeen getijden. In het Middellandse-Zeegebied is er nauwlijks een hoogteverschil door de getijden; in Engeland daarentegen is het grootste verschil tussen eb en vloed. En daar komen de Romeinen nietsvermoedend Noord-Nederland binnen, nu net dat gebied waar de inwoners terpen hebben opgeworpen om zich te beschermen tegen de getijden. Lees mee:

In 12 v. Chr. rukte het Romeinse leger onder aanvoering van Drusus, de stiefzoon van keizer Augustus, op naar het noorden: ‘Na de Rijn te zijn afgezakt tot aan de Oceaan, maakte hij de Friezen tot zijn bondgenoten en viel over het meer het land der Chauken binnen. Daar kwam zijn expeditie in gevaar, want de schepen kwamen door het terugstromen van de Oceaan op het droge te liggen. Hij werd toen gered door de Friezen, die hem met hun infanterie terzijde stonden, en zo kon hij de terugtocht aanvangen’ (Dio, Historiae Romanae 54.32.1-3, vertaling J. Lendering).

De Romeinen trekken zich terug in 15 n. Chr. na het begraven van de doden in het Teutoborgerwoud: 'Voor Vitellius verliep het begin van de mars rustig: de grond was droog of de vloed was niet al te hoog. [...] Het gebied kwam onder water te staan: de zee, het strand, het land, overal dezelfde aanblik, men kon niet zien waar het onveilig was en waar men vaste grond onder de voeten had, waar het niet diep was en waar wel. Ze werden omvergegooid door golven, meegesleurd door draaikolken; lastdieren, stukken bagage, ontzielde lichamen dreven rond en botsten tegen elkaar op. [...] Alles en iedereen werd gelijkelijk door het geweld overspoeld. [...] Het werd licht, en er was weer land. [...] Het verhaal ging dat ze verdronken waren. Niemand geloofde dat ze behouden waren, totdat men met eigen ogen zag dat Germanicus en zijn leger terug waren' (Tacitus, Annalen, 1. 70; vertaling M.A. Wes).