Muze op Maandag: schurken van Rome

De Bataafse Opstand door Rembrandt (1661 - 1662)
Bron: Wikimedia Commons

Groot nieuws vandaag uit Amerika, dat is wel duidelijk. Het Romeinse Rijk heeft in zijn lange geschiedenis ook geduchte tegenstanders gekend. Muze op Maandag zet een aantal van deze 'schurken' van Rome op een rij.

De schurk die Rome naderde tot aan de poorten en met zijn olifanten menig senator de stuipen op het lijf joeg, was Hannibal. Hannibal was de leider van de Carthagers in de strijd tussen Carthago en Rome in de Tweede Punische Oorlog (218 - 201 v. Chr.). Publius Cornelius Scipio Africanus bracht Hannibal in 202 de beslissende nederlaag toe. In 183 maakte Hannibal met vergif een einde aan zijn eigen leven.

Wie ook dicht bij de poorten van Rome kwam, was Spartacus. Deze leider van de slavenopstand (73 - 70 v. Chr.) versloeg verschillende Romeinse legers en brandde Italië daarbij af totdat Marcus Licinius Crassus hem overwon en doodde. De zesduizend overlevenden uit het kamp van Spartacus liet hij kruisigen aan de Via Appia, de weg van Capua naar Rome, om een voorbeeld te stellen ...

In het verre oosten van het Romeinse Rijk, maar daarom niet minder gevaarlijk in de ogen van de Romeinen, was Mithridates VI, koning van Pontus, de schurk. Aanvankelijk werd hij door Sulla overwonnen (88 - 84 v. Chr.), maar Mithridates zelf wist steeds te ontsnappen. Pas in de derde Mithridatische Oorlog (74 - 63) werd hij eerst door Luculllus en later definitief door Pompeius (de Grote) ten val gebracht. In 63 maakte Mithridates een einde aan zijn leven.

Dichter bij huis hebben we Arminius, onder wiens leiding de Romeinen drie legioenen verloren in de Varusslag bij Kalkriese in 9 n. Chr. Arminius was vertrouweling van de Romeinse legeraanvoerder Varus als hij de Romeinen in een hinderlaag lokte. In 19 n. Chr. komt Arminius door verraad om het leven.

Van Kalkriese is het een kleine stap naar 'onze' eigen Julius Civilis, de leider in de Bataafse Optand van 69 - 70 n. Chr. Na de dood van Nero was er onrust in het rijk over de opvolging (vier-keizerjaar). Civilis dook in dit gat en organiseerde een opstand. De Romeinse generaal Quintus Petillius Cerialis maakte korte metten met de opstand.

Hebben de Romeinen de bovenstaande schurken steeds het hoofd weten te bieden, bij Odoaker ging het mis. Hij maakte in 476 n. Chr. definitief een einde aan het West-Romeinse Rijk door de laatste keizer Romulus Augustulus af te zetten.

Meer weten?
- Livius is een uitstekende website over oude geschiedenis van de historicus Jona Lendering