maandag 9 juli 2012

Muze op Maandag: antieke medailles

Een rijkelijk versierd exemplaar van een amfoor rond 520 v. Chr.
Bron: Wikipedia
Nederland heeft alsnog een gouden medaille (of eigenlijk, een beeldje) toegewezen gekregen bij de roeiwedstrijd van de Olympische Spelen van 1900 in Parijs. Bij de Olympische Spelen in de oudheid deelde men ook prijzen uit, maar dat waren geen medailles. Wat dan wel? Muze op Maandag gaat op prijzenjacht.

In de oudheid waren er meer sportwedstrijden dan de Olympische Spelen alleen. De Olympische Spelen waren wel de belangrijkste spelen. Er werd onderscheid gemaakt tussen prijsspelen en kransspelen. Bij de prijsspelen stonden (soms wel aanzienlijke) geldbedragen op het spel. Bovendien kon een atleet startgeld vragen. Bij kransspelen lag dat anders. Daar werden geen materiële prijzen uitgereikt.

Dit betekent niet dat een overwinning in een van de kransspelen een sporter niets opleverde. De prestige na het behalen van een overwinning op een van de kransspelen was groot voor de sporter. Zo kon de geboortestad van de sporter de sporter belonen met pensioenvergoedingen, hij kon in zijn eigen stad voor de rest van zijn leven een gratis maaltijd bij het gemeentehuis nuttigen of andere privileges genieten. En een overwinning verhoogde natuurlijk zijn marktwaarde op een van de prijsspelen ...

De Olympische Spelen in de oudheid golden als kransspelen. Waar andere kransspelen of heilige spelen in de loop der jaren wel concessies moesten doen en alsnog de beroepsatleten gingen betalen, bleef Olympia een van de weinige spelen met een zo grote naam dat hier betaling niet aan de orde was. Maar als de atleten geen geld wonnen bij de Olympische Spelen en geen medaille behaalden, wat kregen zij dan wel bij een overwinning? Eeuwige roem. En in het geval van Olympia, was dat een heel grote prijs.

Maar er was meer. Kransspelen hadden eigen prijzen. Winnaars bij de Olympische Spelen ontvingen een krans van takken van de heilige olijfboom die op het tempelterrein groeide. Een winnaar bij de Panatheneïsche Spelen won een amfoor (een bewaarkruik met twee oren) vol met olijfolie. En mocht deze laatste prijs je bekend voorkomen, dan kan dat kloppen: want daar vindt onze beker met de grote oren, en al die andere bekers, zijn oorsprong.

Meer weten?
- het medailleklassement van de klassieke Olympische Spelen

0 reacties: