Muze op Maandag: het echte drama van Ajax

Ajax en Achilles spelen een soort damspel
(foto: Sebastià Giralt; bron: http://www.flickr.com/photos/sebastiagiralt/6286993277)

Er is geen ontkomen aan. Al weken niet. Het drama Ajax. Wie denkt dat dit het eerste drama is rond Ajax, heeft het mis. Jaren en jaren geleden ging het ook al eens mis met Ajax. En goed mis ook. Daar is dit drama nog een lachertje bij. Muze op Maandag zet een een-tweetje op.

Ajax? Ja, dat weet ik. Dat is iemand van vroeger. Iets met de Griekse geschiedenis? Nee? Maar wel van lang geleden? Ja, toch? Oh, mythologie. Ook goed. Dan was 'ie vast heel goed. Links- of rechtsbenig?

De Klassiek-Griekse naam voor Ajax is Aias. In de oudheid waren er twee 'Aianten': Ajax Een en Ajax Twee. Ajax Een is het meest bekend. Maar eerst de Tweede. Deze Ajax ('de Kleine') was de zoon van Oïleus. Hij nam namens de inwoners van Locris deel aan de Trojaanse Oorlog. Hij stond bekend om zijn hardlopen (alleen de Griekse held Achilles liep sneller). Hij had ook een onaangenaam karakter. Nadat Ajax met de hulp van zeegod Poseidon veilig op een rots was geland na schipbreuk op de terugweg van Troje naar Locris, schepte Ajax op dat hij zonder goddelijke hulp de schipbreuk had weten te overleven. Poseidon accepteerde dit niet, en spleet de rots waarop Ajax stond waarna hij alsnog verdronk.

Kon 'ie zeker niet zwemmen, die gast. Leve Ajax Een! Ajax Een!

Ajax Een ('de Grote') was de zoon van Telamon, koning van Salamis, en Periboea (of: Eriboea). Ajax was een neef van niemand minder dan Achilles. Hij was na Achilles de grote held bij de Grieken in de strijd tegen de Trojanen. Hij leidde met zijn halfbroer twaalf schepen naar Troje. Zijn karakteristieke wapen was een schild uit zevenvoudig ossenhuid. Ajax streed tegen de Trojaanse leider Hector maar het duel bleef onbeslist vanwege invallende duisternis. Ook leidde hij de aanvallen van de Grieken of dekte hij juist de terugtocht. Toen Achilles gestorven was, maakte hij aanspraak op diens wapenuitrusting, maar de Griekse adel wees de wapenuitrusting toe aan de listige Odysseus. Daarop stortte hij zich op zijn zwaard.

Dichters ná Homerus voegen nog een laag toe aan de zelfmoord van Ajax. Uit woede dat niet hij, maar Odysseus de wapenuitrusting toegewezen heeft gekregen, beraamt Ajax een moordaanslag op onder andere diezelfde Odysseus. De Griekse godin Athena maakt Ajax echter waanzinnig waardoor hij Grieks vee in plaats van Griekse adel doodt. Als Ajax eenmaal weer bij zinnen komt, brengt hij zichzelf om uit verbittering en schaamte. De Grieken twisten over het feit of hij nu wel begraven moet worden, en het is Odysseus die de twist wint en hem uiteindelijk een begrafenis gunt. En zo eindigt de tragedie Ajax van de Griekse tragediedichter Sophocles.

O. Maar, ... ehm. Ja. Dus ... OK. Nee, nu begrijp ik het allemaal. Heracles kampioen, Heracles kampioen, Heracles kampioen. Dat was toch ook een uit die Griekse mythologie? Geen sneu verhaal bij hem, toch?